१ एप्रिल २०२५ पासून लागू होणारे १० महत्वाचे बदल

१ एप्रिल २०२५ पासून लागू होणारे १० महत्वाचे बदल

१ एप्रिल २०२५ पासून अनेक नवीन आर्थिक आणि प्रशासनिक नियम लागू झाले आहेत. या बदलांचा थेट प्रभाव सर्वसामान्य नागरिक, व्यावसायिक आणि सरकारी कर्मचाऱ्यांवर पडणार आहे. नवीन टोल दर, एलपीजी सिलेंडरच्या किंमती, बँकिंग नियम आणि आयकर स्लॅब यासारख्या विविध क्षेत्रांतील बदल तुमच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम करू शकतात. या लेखात, आम्ही तुम्हाला १ एप्रिल २०२५ पासून लागू होणाऱ्या १० मोठ्या बदलांबद्दल सविस्तर माहिती देणार आहोत.

१. टोल टॅक्समध्ये वाढ

देशभरातील प्रमुख महामार्गांवर टोल टॅक्स वाढवण्यात आला आहे. राष्ट्रीय महामार्ग प्राधिकरणाने (NHAI) टोल शुल्क ५ ते १० रुपयांनी वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. उत्तर प्रदेशातील लखनौ-कानपूर, वाराणसी-गोरखपूर आणि लखनौ-अयोध्या मार्गावरील टोल दर वाढले आहेत. याशिवाय, दिल्ली-एनसीआर, महाराष्ट्र, पश्चिम बंगाल आणि कर्नाटकमध्येही टोल दर वाढण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे आता वाहनचालकांना प्रवासाचा खर्च वाढणार आहे.

२. एलपीजी सिलेंडरचे नवीन दर

व्यावसायिक एलपीजी सिलेंडरच्या किंमतीत दिलासा मिळाला आहे. इंडियन ऑइलने जाहीर केलेल्या नवीन दरांनुसार, १९ किलोचा व्यावसायिक सिलेंडर ४१ रुपयांनी स्वस्त झाला आहे. दिल्लीत हा सिलेंडर आता १७६२ रुपयांना मिळेल, जो यापूर्वी १८०३ रुपये होता. मात्र, घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमतीत कोणताही बदल झालेला नाही. घरगुती एलपीजी सिलेंडरची किंमत ९०१ रुपये कायम आहे.

३. सीएनजी आणि पीएनजीच्या दरात वाढ

सरकारने नैसर्गिक वायूच्या किमतीत ४% वाढ केली आहे. परिणामी, सीएनजी आणि पीएनजीच्या दरात वाढ होण्याची शक्यता आहे. ही दरवाढ १ एप्रिल २०२५ पासून लागू झाली आहे. त्यामुळे सीएनजी आणि पीएनजी वापरणाऱ्या वाहनधारकांना अतिरिक्त खर्च करावा लागणार आहे.

४. नवीन आयकर स्लॅब

२०२५-२६ च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पानुसार नवीन आयकर स्लॅब लागू झाले आहेत. वार्षिक १२ लाख रुपयांच्या CTC असलेल्या व्यक्तीसाठी कोणताही कर नाही. तसेच, ७५,००० रुपयांच्या मानक वजावटीचा लाभही दिला जाणार आहे. जुन्या करप्रणालीत असलेले सर्व विद्यमान वजावटी कायम राहणार आहेत. त्यामुळे करदात्यांना नवीन प्रणालीचा लाभ घेण्याची संधी मिळणार आहे.

५. यूपीआय व्यवहारांमध्ये बदल

जोपर्यंत यूपीआयद्वारे नियमित व्यवहार केले जातात, तोपर्यंत खाते कार्यरत राहते. मात्र, जे यूपीआय खातेधारक अनेक महिने व्यवहार करत नाहीत, त्यांची खाती बंद करण्यात येणार आहेत. त्यामुळे जर तुम्ही बराच काळ यूपीआय वापरला नसेल, तर तुम्हाला खाते पुन्हा सक्रिय करावे लागेल.

६. नवीन पेन्शन पोर्टल

केंद्र सरकारने “युनिफाइड पेन्शन स्कीम (UPS)” सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत सरकारी कर्मचाऱ्यांना १० वर्षे सेवा पूर्ण केल्यानंतर किमान १०,००० रुपयांची पेन्शन मिळणार आहे. १ एप्रिलपासून या योजनेत अर्ज करता येणार आहे. सरकारी कर्मचारी तसेच पेन्शनधारक यांना या योजनेचा लाभ होणार आहे.

७. रुपे डेबिट कार्डचे नव्याने मिळणारे फायदे

राष्ट्रीय पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाने (NPCI) रुपे डेबिट कार्ड वापरकर्त्यांसाठी नवीन फायदे जाहीर केले आहेत. आता या कार्डवर खालील सुविधा मोफत मिळतील:

• स्पा सेशन
• अपघात विमा
• गोल्फ कोर्समध्ये प्रवेश
• विमानतळ लाउंज प्रवेश
• ओटीटी सदस्यता
• मोफत आरोग्य तपासणी
• कॅब कूपन

या नव्या सुविधा ग्राहकांसाठी फायदेशीर ठरणार आहेत.

८. क्रेडिट कार्ड नियमांमध्ये बदल

एसबीआय आणि अ‍ॅक्सिस बँकेने त्यांच्या क्रेडिट कार्डच्या रिवॉर्ड पॉइंट्स आणि फायद्यांमध्ये बदल केले आहेत. विशेषतः “एअर इंडिया एसबीआय प्लॅटिनम क्रेडिट कार्ड” आणि “सिम्पलीक्लिक क्रेडिट कार्ड” यांची रिवॉर्ड प्रणाली सुधारली गेली आहे. एअर इंडिया आणि विस्तारा यांच्यातील विलीनीकरणामुळे अ‍ॅक्सिस बँकेच्या विस्तारा क्रेडिट कार्डवर नव्या ऑफर्स मिळणार आहेत.

९. बँकिंग नियम कडक

एसबीआय आणि इतर बँकांमध्ये बचत खाते असलेल्या ग्राहकांसाठी नवीन नियम लागू झाले आहेत. आता बँक खात्यात किमान शिल्लक ठेवणे अनिवार्य झाले आहे. जर खात्यात ठरवलेल्या मर्यादेपेक्षा कमी रक्कम असेल, तर मोठा दंड भरावा लागू शकतो. त्यामुळे खातेधारकांनी त्यांच्या बँकिंग व्यवहारांवर विशेष लक्ष देणे गरजेचे आहे.

१०. डिजीलॉकर आणि जीएसटी नियम

गुंतवणूकदारांसाठी डिजीलॉकरमध्ये डिमॅट आणि सीएएस स्टेटमेंट साठवण्याची सुविधा उपलब्ध झाली आहे. याशिवाय, जीएसटी पोर्टलवर लॉग इन करण्यासाठी मल्टी-फॅक्टर ऑथेंटिकेशन (MFA) अनिवार्य करण्यात आले आहे. यामुळे डेटा अधिक सुरक्षित राहणार आहे.

निष्कर्ष

१ एप्रिल २०२५ पासून सुरू झालेले हे १० बदल नागरिकांच्या आर्थिक व्यवहारांवर थेट परिणाम करणारे आहेत. टोल टॅक्स, एलपीजी सिलेंडर, बँकिंग नियम आणि आयकर स्लॅबमध्ये झालेल्या सुधारणा यामुळे सर्वसामान्य नागरिक, व्यावसायिक आणि सरकारी कर्मचारी यांना वेगवेगळ्या प्रकारे परिणाम भोगावे लागू शकतात. म्हणूनच, या बदलांविषयी अद्ययावत राहणे आणि योग्य नियोजन करणे गरजेचे आहे.